Gdzie należy stosować bezpieczne nawierzchnie?

Bezpieczeństwo jest kluczowe w każdym aspekcie życia. Szczególnie powinniśmy o nie zadbać w miejscach, w których przebywają dzieci, osoby starsze lub o ograniczonej sprawności ruchowej oraz w strefach, w których uprawia się sport. Dlatego tak ważne jest stosowanie bezpiecznych nawierzchni, które minimalizują ryzyko obrażeń w przypadku upadku. W poniższym artykule omówimy, gdzie i dlaczego warto stosować bezpieczne nawierzchnie.

Co to jest bezpieczna nawierzchnia?

Rozpoczynając temat stosowania właściwych nawierzchni bezpiecznych, należy wyjaśnić, czym one są. Są to pokrycia gruntowe lub podłogowe stosowane w miejscach, w których istnieje ryzyko urazów. Ich zastosowanie pomaga zminimalizować ryzyko obrażeń podczas upadku oraz zwiększyć bezpieczeństwo użytkowników danego miejsca.

Jednak jaki rodzaj nawierzchni można uznać za bezpieczny w konkretnych przypadkach? I gdzie szczególnie powinniśmy zadbać o bezpieczeństwo poruszania się? To już temat bardziej złożony.

Odnośnie do bezpiecznych nawierzchni, kiedy o nich mówimy, jako pierwsze przychodzi nam do głowy użycie ich na placach zabaw. I w tym przypadku szczegóły dotyczące tego, jaka powinna być ta nawierzchnia i jak należy wyliczać i dobierać odpowiednie rozwiązania określa norma PN-EN 1177+AC: 2019-04E: Nawierzchnie placów zabaw amortyzujące upadki — Metody wyznaczania amortyzacji uderzenia, nowelizowana w kwietniu 2019 r.[1] W dokumencie wskazano, jakie czynniki rozważyć podczas wyboru nawierzchni placu zabaw i podano metodę badania, pozwalającą określić stopień wytłumienia uderzenia. Zdefiniowano także krytyczne wysokości uderzenia dla stosowanych materiałów amortyzujących.

Rodzaje bezpiecznych nawierzchni

Istnieje wiele różnego rodzaju nawierzchni amortyzujących, zarówno naturalnych, jak i syntetycznych. Możemy wymienić naturalne:

• piasek,
• żwir,
• kora,
• trawa,
• zrębki drewniane,

lub powierzchnie syntetyczne, np.:

• nawierzchnia poliuretanowa,
• maty przemysłowe,
• sztuczna trawa.

W zależności od rodzaju oraz grubości powłoki, nawierzchnie zapewniają odpowiednią amortyzację upadku z różnych wysokości.

Gdzie stosować powierzchnie bezpieczne?

Przechodząc do meritum, przedstawiamy przykłady miejsc, w których zastosowanie nawierzchni wytłumiających jest zalecane lub wręcz konieczne.

Place zabaw

Bezpieczne nawierzchnie na place zabaw powinny być elastyczne i miękkie, aby zapobiegać urazom w przypadku upadków. Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie gumowej nawierzchni, która absorbuje wstrząsy i minimalizuje ryzyko urazów lub wodoprzepuszczalnych nawierzchni mineralno-epoksydowych posiadających właściwości antypoślizgowe i absorbujące uderzenia.

Zgodna z w.w. normą PN:EN 1177 jest również nawierzchnia ze sztucznej trawy. Połączona z podkładem amortyzującym zapewnia bezpieczny upadek nawet z wysokości 3 m.

Bezpieczne nawierzchnie trzeba stosować nie tylko na publicznych placach zabaw czy przy jednostkach oświatowych, ale także na tych mniejszych osiedlowych czy przydomowych placach zabaw. Po profesjonalne materiały zabezpieczające nawierzchnie powinni sięgnąć także właściciele restauracji czy hoteli, którzy posiadają ogródki dla dzieci i kąciki zabaw.

Parki i tereny rekreacyjne

W parkach, skwerach i innych zielonych terenach rekreacyjnych również warto stosować bezpieczne nawierzchnie, aby zminimalizować ryzyko urazów. Nawierzchnia powinna być tu profesjonalnie zamontowana i utrzymana w dobrym stanie, aby uniknąć niebezpiecznych nierówności i wystających elementów.

Obecnie bardzo popularne są siłownie zewnętrzne. Korzysta z nich coraz więcej osób, ale bez asysty profesjonalnej obsługi, jak ma to miejsce na siłowniach czy w salach fitness. Dlatego temat odpowiedniej nawierzchni jest niezwykle ważny. W tego typu miejscach można stosować pokrycia naturalne posiadające walory amortyzujące, takie jak trawnik, piasek lub żwir. Jednak te rozwiązania mają pewne minusy związane z użytkowaniem, np. konieczność bieżącej pielęgnacji trawnika, tak by zapobiec powstawaniu wydeptanych klepisk, lub konieczność regularnego uzupełniania braków w nawierzchniach sypkich. Dlatego często wybieranym rozwiązaniem są gumowe maty przerostowe. Zabezpieczają one trawę przed wydeptaniem, a po przerośnięciu trawa amortyzującą upadek do wysokości 3,4 m.

Domy seniorów, szpitale, sanatoria

W placówkach, w których przebywają osoby starsze lub o obniżonej sprawności ruchowej zapewnienie bezpieczeństwa jest kwestią priorytetową. Bezpieczne nawierzchnie warto zastosować m.in. w częściach wspólnych obiektów, w ogrodach lub na tarasach.

Na zewnątrz można stosować m.in. kostkę gumową, która jest miękka, antypoślizgowa a do tego wygląda jak tradycyjna kostka betonowa i łatwo wkomponować ją w otaczającą budynki przestrzeń.

Baseny i strefy wodne

W strefach wodnych, takich jak baseny i aquaparki, należy również stosować bezpieczne nawierzchnie. Powierzchnie muszą być antypoślizgowe, aby minimalizować ryzyko poślizgnięć i upadków. Ponadto powinny być odporne na wodę i łatwe do utrzymania w czystości.

Często wykorzystuje się gumowe nawierzchnie wylewane lub płyty bezspoinowe. Dostępne są także nawierzchnie wykonane z materiałów antybakteryjnych, które zapobiegają osadzaniu się na nich grzybów oraz bakterii.

Boiska sportowe, siłownie, sale gimnastyczne

W obiektach sportowych, w których uprawiane są dyscypliny, takie jak siatkówka, koszykówka czy gimnastyka, stosuje się bezpieczne nawierzchnie, aby zminimalizować ryzyko urazów.

W siłowniach i salach fitness gumowe maty zwiększają poziom bezpieczeństwa podczas ćwiczeń. Zapobiegają urazom, amortyzują upadki, właściwie dobrana nawierzchnia wspomaga również ochronę stawów. Taka nawierzchnia chroni nie tylko ćwiczących, ale i pomieszczenie. Posadzka nie jest narażona na uszkodzenia, kiedy ćwiczący upuszczają na nią ciężary.

W podobne zabezpieczenia warto wyposażyć także własne siłownie domowe.

Hale przemysłowe, magazyny

Bezpieczne, ale pod nieco innym względem muszą być nawierzchnie przemysłowe (posadzki przemysłowe). Tego typu posadzka musi być odporna na duże obciążenia składowanych towarów i maszyn, na ścieranie, uderzenia i działanie substancji chemicznych. Ważne są także takie cechy jak: szczelność, antypoślizgowość i łatwe utrzymanie czystości nawierzchni.

Wodoprzepuszczalna nawierzchnia mineralno-epoksydowa to rodzaj powłoki posadzkowej, która składa się z żywicy epoksydowej oraz specjalnie dobranych kruszyw mineralnych. Ten rodzaj nawierzchni charakteryzuje się odpornością na wodę, oleje, kwasy i związki chemiczne. Sprawdzi się w miejscach, gdzie wymagana jest duża odporność mechaniczna i chemiczna, a jednocześnie wymagana jest możliwość przepuszczania wody przez powłokę. Stosuje się je więc w halach przemysłowych, magazynach, garażach czy na parkingach.

Bezpieczne nawierzchnie są niezbędne w wielu miejscach. Warto je stosować na placach zabaw, w parkach, terenach rekreacyjnych, szkołach, przedszkolach, basenach i strefach wodnych. Nawierzchnie powinny być dobrze zamontowane i utrzymane w dobrym stanie, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Zastosowanie bezpiecznych nawierzchni to inwestycja w zdrowie i bezpieczeństwo.

[1] https://pzn.pkn.pl/tc/#/published-standards/id/9000129314